Patagonia na kredyt

Coraz mocniej wieje. Coraz niższe temperatury. Coraz bliżej Patagonii.

Najpierw asado

Niektórzy jedzą po to, żeby żyć, inni żyją po to, żeby jeść. Do której grupy osób należysz? Ja oczywiście do tej drugiej. W Argentynie widać radość ze wspólnego ucztowania. Argentyńczycy korzystają z fantastycznych przestrzeni, które są w tym kraju. Czy na pewno trzeba specjalnej okolicy dla urządzenia asado? Nie! W Mendozie widzieliśmy grupki ludzi na ulicy, blisko własnych mieszkań. Wychodzą wprost na ulicę ze szczapami drewna, organizują prowizoryczny grill lub wyciągają to co mają w domu i jest impreza. Wino z butelki czy kartonu, wszystko jedno, bo każde tutaj jest co najmniej niezłe.

Wyjeżdżamy z Mendozy na zachód chcąc wgryźć się trochę głębiej w góry. Jest niedziela, piękna pogoda. Unikniemy dzięki temu dużego ruchu na wyjeździe z miasta. Co się dzieje dalej? Dalej droga prowadzi w kierunku zbiornika wodnego Potrerillos. Mijają nas bardzo liczne samochody, spotykamy rowerzystów… oczywiście na lekko. Niektóre auta mają zapakowane kajaki, inne quady. Im bliżej zbiornika, tym więcej osób parkuje przy drodze. Jest skrawek zieleni, dwa drzewa, można rozstawić stolik i ustawić na kamieniach grill. Asado to nie po dwie kiełbaski śląskie na osobę. Widać tutaj kilkukilogramowe sztuki mięsa. Ucztują parami, po pięć osób, piętnaście itd. Nad zalewem tłumy i niezliczona ilość samochodów. Połowa Mendozy tutaj przyjechała, bo to tylko 50 km.

Póki co, mamy wrażenie, że dla Argentyńczyków ważne są wspólne posiłki. Nie jestem pewna, czy do takich rodzin trafiamy, czy tak jest w wielu domach, ale oni dbają o to, by spotkać się przy stole. Zwykła merienda, czyli podwieczorek. Można przecież zjeść szybko pączka i z głowy. Tutaj kilka razy już siadaliśmy przy wspólnym stole, był czas na spokojne wypicie herbaty, podzielenie się domowym chlebem z powidłami, albo inną prostą strawą. Zwykłe niezwykłe pół godziny z rodziną. Czas na prostą wymianę zdań, a jeśli temat ciekawy to siedzimy i do kolacji, tylko zmieniając naczynia. Tak dzieliliśmy się jedzeniem i wrażeniami w domu ludzi, którzy są tutaj od zawsze.

Byli tu wcześniej

W małej miejscowości Eugenio Bustos pytamy o rady dotyczące dalszej drogi na południe, o możliwości noclegu, dostęp do wody. Po krótkiej wymianie zdań, lokalny przewodnik przyznaje, że za 20 km jest co prawda jakiś hotel czy jak to tutaj nazywają hosteria, ale nam pewnie będzie bardziej odpowiadała inna opcja. W Pareditas, ostatniej większej wiosce przed trudniejszym, bardziej odizolowanym odcinkiem drogi mieszka rodzina, której członkowie przyznają, że są potomkami ludu Mapuche. Jak określił przewodnik – są przyzwyczajeni do obecności rowerzystów u siebie. Przyjmujemy z radością kawałek ziemi za domem i wszystkie oznaki ciepłej gościnności przy dużym, okrągłym stole. Na ścianach wiszą wokół nas ozdoby – symbole. Mapa. Trochę inna niż zwykle. Są na niej zaznaczone miejscowości, w których mieszkała ludność rdzenna przed przyjazdem Europejczyków w XVI wieku. Przed nazwaniem tych terenów Argentyną i Chile. Gęstość zaludnienia znacznie się zmieniła od tego czasu. Nasi gospodarze informują nas, że jutro wkroczymy na tereny Patagonii, bo ich plemię mieszka w całej Patagonii.

Na drugiej ścianie jest flaga Mapuche. Mapu czyli ziemia, che czyli ludzie. Dowiedzieliśmy się, że są różne wariacje flagi, ale ważna jest symbolika. Kolor zielony symbolizujący naturę, ziemię, żółty słońce, niebieski niebo, nadzieję, czerwony – krew przelaną w walkach. W centrum flagi namalowany jest symbol cultrun, idealnie okrągły jak matka ziemia i linie wskazujące cztery kierunki świata.

Mapuche mają własny język – mapudungun. Coraz mniej osób posługuje się językiem, wybierając życie bliżej miasta możliwość użycia spada. W domach też mówi się już mniej. Czy za 20 lat nadal tradycja będzie podtrzymywana?

Na ścianie zewnętrznej budynku nasi gospodarze również narysowali symbol swojej tożsamości. Fotografujemy się tutaj w promieniach wschodzącego słońca i ruszamy zdobywać kolejne kilometry trasy – polecanej nam przez naszych gospodarzy i przewodnika “starą rutę 40”

Walka na starej rucie

Nie dawaliśmy za wygraną pchaliśmy rowery, ale kiedy tylko się dało staraliśmy się przejechać kilkadziesiąt metrów. Tak kilkadziesiąt, nie kilkaset, nie kilka kilometrów. Te w kawałku przejechaliśmy tylko pierwszego dnia. Po co wsiadać na rower na te kilkadziesiąt metrów, mając duże szanse na niezdarny upadek? O godność tu chodzi, jeśli ktoś nie rozumie… 

Znów przerzucam nogę nad ramą, bo poczułam trochę twardszego gruntu pod nogami. Znów się łudzę, że przejadę fragment z prędkością 6,5km/h, zamiast maszerować obok roweru 5km/h. Łańcuch cały czas nawinięty na najmniejszą tarczę korby. Odpycham się, ruszam powoli i miarowo kręcę korbą wgryzając się w kolejne metry tej trasy. Nie nazwę jej drogą, nikt o nią nie dba, więc czemu nadawać jej taki tytuł, bo ma kilka znaków?

Każde kolejne 10 metrów daje nadzieję na więcej. Kilka razy zarzuciło tyłem roweru, ale ciągle jadę do przodu. No, może zygzakiem, ale do przodu. Skupiam się na równych obrotach. Zmiana rytmu to utrata przyczepności lub równowagi. Czasem jednak to nie wystarcza. Tylne koło zabuksowało w miejscu. Pierwszy półobrót korby, drugi… jeśli za trzecim koło nie złapie gruntu to wiem, że przegrałam… Tym razem się nie udało, zsiadam pokornie i pcham dalej… Fajnie w sumie, poćwiczę inne mięśnie niż zwykle.

W połowie drugiego dnia drogi nabieramy pełne butelki wody z zamiarem rozbicia obozu gdzieś przy drodze, może za 10, może za 20 km. Ten dystans okazał się niemożliwy do pokonania, gdy zaczął wiać wiatr. Jest tak silny, że trzeba myśleć o tym jak ustawić głowę, żeby spokojnie nabrać powietrza, które jest wywiewane z ust. Piasek mamy wszędzie.

Po kilku kilometrach i braku perspektyw na poprawę przystępujemy do próby rozbicia namiotu. Ja mam tą wygodną rolę, że wskakuję z kilkoma sakwami do środka i robię za balast. Michał po kilka razy wbija te same śledzie, które co chwilę są wyrywane z grząskiego gruntu. Noc  z oczekiwaniem na moment, w którym namiot na nas się złoży. Na szczęście wytrzymał. Zwijanie namiotu równie ciekawe jak rozbijanie. Jakimś cudem ruszamy dalej. Po 2 kilometrach przebijam dętkę…

Z każdym kilometrem tej walki, nasila się zmartwienie czy na pewno rozmieszczenie strumieni co 40 km jest dla nas wystarczające. Ostatniego wieczoru z ulgą docieramy do płytkiego zamulonego cieku wodnego. Oznacza to, że następnego dnia, nawet jak będziemy cały czas wolno szli obok rowerów, na pewno dojdziemy do głównej drogi.

Beczki z wodą

Na ostatnich kilometrach tego odcinka drogi widzimy żurawie sugerujące rozwijający się przemysł petrochemiczny, ale też wielkie betonowe beczki, których przeznaczenia nie potrafimy odgadnąć. Zagadka wyjaśnia się gdy po szczęśliwym dotarciu do Malargüe poznajemy czeskich naukowców. To je dobré pivo. Dobrá cena – słyszymy za plecami.

Po chwili wymieniamy się numerami telefonów, ponieważ otrzymujemy zaproszenie na asado na kolejny dzień, a wcześniej do obserwatorium, w którym pracują nasi nowi znajomi. O obserwatorium wiedzieliśmy, o planetarium zresztą też. Obiekty są zaznaczone na mapie i opisane jako jedna z atrakcji Malargüe. O tym, że pod nosem na powierzchni 3000 km2 mamy największy instrument obserwacji kosmosu na świecie już nie.

Na wspomnianym terenie rozlokowanych jest 1600 beczek z wodą. Ich zadaniem jest wyłapywanie cząstek, które przetrwały “podróż” przez atmosferę i dotarły do powierzchni ziemi. Specjalistyczna aparatura beczki potrafi zarejestrować  m.in. rodzaj cząstek i kąt padania. Czas, skala instrumentu, statystyka i skomplikowane wyliczenia pozwalają obserwować co dzieje się w danym miejscu kosmosu.

Pierwsza metoda jest wspomagana drugą. Cztery wielkie lustrzane czujniki zlokalizowane na krańcach obszaru z beczkami, wyłapują drobne wyładowania i zwracają podobne informacje jak wcześniej opisane beczki. Potwierdzenie z dwóch metod daje podstawę do wyciągania odpowiednich wniosków. Instytut jest międzynarodowy, polska flaga też jest, a nasi nowi znajomi przyjeżdżają tutaj raz w roku, by zainstalować aparaturę lub prowadzić obserwacje. Musisz nam wybaczyć ten uproszczony opis. Z fizyki i astronomii orłami nie jesteśmy i staraliśmy się zapamiętać jak najwięcej danych. Poza tym, grill już czekał, a między nami zaczęły się bardziej prozaiczne rozmowy…

Dowiedzieliśmy się dlaczego Słowacja oddzieliła się od Czech.

Granice Patagonii

Wyjeżdżamy z Malargue z poczuciem niedosytu. Coraz częściej mamy ochotę zatrzymywać się na dłużej, widzieć więcej szczegółów, a jednocześnie nie potrafimy przystanąć, bo chcemy dalej, więcej, inaczej. Dziś niebo jest zasnute ciężkimi chmurami. Z pokorą czekamy na deszcz, skupiamy się obserwacji aury. Po jakimś czasie musimy zacząć skupiać się na nawierzchni. Znaki informują, że “hombres trabajando”, czyli mężczyźni pracują.

Wypatrujemy tych mężczyzn i nic. Jest zwykły dzień tygodnia i grubo po południu, więc spodziewamy się prac za każdym zakrętem. Nic takiego jednak nie zauważamy i przez kolejny dzień i około 100 km jedziemy po drodze, która wygląda jakby prace miały być kontynuowane lada moment, ale nigdzie nie ma żadnych maszyn, tylko te znaki, żeby uważać na pracujących. Miejscami stary asfalt zerwany, przygotowane dużo szersze nasypy pod nowy. Wyprofilowane miejsca, gdzie spodziewać się można rzek okresowych. W kolejnym skupisku domów, których jest tutaj niewiele, dowiadujemy się, że taki stan drogi utrzymuje się tutaj od lat. Mamy pewne przypuszczenia, że więcej wyborców prowincja Mendoza znajduje w innych okolicach.

Staramy się dostrzec dla siebie plusy takiego stanu drogi. Widzimy wyraźnie jeden. Wulkaniczny krajobraz robi na nas duże wrażenie. Po drodze mijamy rezerwat La Payunia, który jest największym skupiskiem stożków wulkanicznych na świecie. Widzimy jak rzeka Rio Grande dotychczas rozlewająca się szeroko, tutaj wcina się w wąskie koryto utworzone przez wulkaniczne skały.

Kilka akapitów wcześniej napisałam, że już od jakiegoś czasu jesteśmy w Patagonii. Tymczasem jeśli wierzyć innym źródłom, granica przebiega nieco inaczej. Jeśli wierzyć innym, to sama Mendoza leży już w tej krainie. To chyba jednak nadużycie. Tak czy inaczej wiatr już nas tutaj dosięga i pokazuje swoją siłę. Ostatni nocleg w prowincji Mendoza spędzamy w pobliżu jednej z malowniczych oaz zieleni, w pobliżu pasterzy. Zasypiając przy muzyce wiatru i deszczu, który sprawdza wytrzymałość naszego namiotu, czujemy narastającą ciekawość co nas spotka dalej.

Przejeżdżamy wzdłuż wielu winnic wyjeżdżając z Mendozy

Wyjeżdżając z Mendozy korzystamy nawet ze ścieżki rowerowej. Nie sposób jej nie zauważyć

Samochody zaparkowane tak, żeby każdy miał najlepszy widok

Michał patrzy w górę, marząc o takim apartamencie

Z góry wszystko wygląda dobrze

Takie drogi lubimy, więc nawet się uśmiechnęliśmy

Te czarne kropki na niebie to kondory. Są tak daleko, bo nie wyglądamy na padniętych.

Drzew tu nie ma, ale jest pięknie

Wiatr ma tutaj niesamowitą siłę, śmieci przy drodze nie widać

Pogoda znowu straszy

Flaga Mapuchy

Na starej rucie 40 czasem są zjazdy do strumieni, ale potem trzeba się wspiąć

Jakbyśmy mieli wątpliwości czy nadal jesteśmy we właściwym miejscu.

Wschód słońca po pierwszej nocy

Słońce maluje góry

Góry, chmury, góry, chmury

Wulkany, chmury, wulkany, chmury, pchamy rowery

Nie mieliśmy pojęcia jak to karłowate drzewo tu przetrwało

Przemysł petrochemiczny rozwija się

Z innej bajki – przepędzanie bydła

Czasem gaucho mają więcej roboty

gdy jakiś młody byk zwieje ze stada

Jeden z wielu wulkanów

Rzeka w korycie z lawy

Kolorowe góry pobudzają wyobraźnię

a chmury nad nimi sprowadzają nas na ziemię

Wydmy nad rzeką… prawie jak na plaży

Po widoki tęczowych gór nie musisz jechać na północ Argentyny